Het bevolkingsonderzoek borstkanker voorkomt elk jaar 775 doden, claimt de site van het RIVM. Maar elk jaar krijgen ook 375 vrouwen onnodig een behandeling tegen borstkanker omdat de screening een afwijking constateert die eigenlijk niet levensbedreigend is en waarvan de vrouw anders nooit iets zou hebben geweten.
In Nederland krijgen vrouwen tussen de 50 en 75 jaar elke 2 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek voor borstkanker. Daarbij wordt een onderzoek gedaan en een röntgenfoto (mammografie) gemaakt van de borsten. Elk jaar worden 1,1 miljoen vrouwen uitgenodigd om mee te doen met het onderzoek. De opkomst in Nederland is met 83 procent uitzonderlijk hoog en daarmee worden er elk jaar 900.000 vrouwen gescreend. Uit het onderzoek komen jaarlijks 1150 gevallen van borstkanker en daarvan krijgen 375 (32,6%) vrouwen een behandeling die ze eigenlijk niet nodig hebben. Sommige borsttumoren zijn zo klein en groeien zo langzaam dat behandelen eigenlijk niet nodig is.
Volgens voorlichter Coen Berends van het RIVM staan deze nadelen vermeld in de folder die met de uitnodiging wordt meegestuurd, maar wordt deze niet altijd even kritisch bekeken. Volgend jaar komt de gezondheidsraad met een evaluatie van het bevolkingsonderzoek en op basis daarvan wordt besloten of de voordelen blijven opwegen tegen de nadelen en of het onderzoek wordt gecontinueerd.
Medisch tijdschrift The Lancet publiceerde vandaag een onderzoek dat in Engeland is gedaan naar de effectiviteit van dit bevolkingsonderzoek waaruit blijkt dat er in totaal 1300 sterfgevallen worden voorkomen door de screening. Maar van de vrouwen waarbij een afwijking in de borsten wordt geconstateerd krijgen 4000 een behandeling die niet aansluit bij het risico dat ze lopen. Zij krijgen operaties, radio- of chemotherapie voor een kanker waarvan ze anders niets hadden geweten en waar ze ook tijdens hun leven geen last van zouden hebben gekregen.
Uit de eerste proeven met borstkankerscreening die werden gedaan in het begin van de jaren tachtig, en waarvan de cijfers volgens The Lancet nog steeds relevant zijn bleek dat een screening het risico om te overlijden aan borstkanker met 20% zou verminderen. 43 doden van elke 10.000 vrouwen die worden gescreend zouden kunnen worden voorkomen, ofwel 1 dode per 235 vrouwen die een uitnodiging had ontvangen. Onder elke 10.000 vrouwen zouden 681 gevallen van borstkanker worden geconstateerd. Daarvan worden 129 gevallen te hoog ingeschaald omdat de mammografie een tumor zou hebben geconstateerd waarvan de vrouw anders nooit het bestaan had geweten. Omgerekend is dat één borstkanker die wordt voorkomen tegenover drie die een onnodige behandeling krijgen, schrijft The Lancet.
Professor Peter Götzsche van het Nordic Cochrane Institute bestudeerd al jaren de data van de eerste proeven met borstkankeronderzoek. Hij vindt dat de nadelen van de screening de voordelen teniet doen en gelooft niet dat het risico om te overlijden aan borstkanker met 20% wordt gereduceerd door het onderzoek, zegt hij tegen The Guardian. “We zien geen enkel effect van de screening”. De belangrijkste reden om de onderzoeken te starten was om borstkanker in een vroeg stadium te ontdekken en dat is niet gelukt. “Het aantal gevallen van kanker in een gevorderd stadium is niet verminderd sinds diverse landen begonnen met de screening” aldus Götzche.
De overheid in Groot Brittanië vindt dat de voordelen van de borstkankerscreening wel opwegen tegen de nadelen. Wel wil ze per direct de voorlichting aanscherpen om deze nieuwe informatie bekend te maken bij de vrouwen die worden uitgenodigd voor de screening zodat ze op basis van deze nieuwe informatie kunnen beslissen of ze wel of niet mee doen aan het onderzoek.
Share on facebook Share on twitter Share on hyves Share on google_plusone |
© ANP. Een vrouw laat een mammografie maken door de stichting Bevolkingsonderzoek Borstkanker
